Kranen, een belangrijk onderdeel van ons industrieel en technisch erfgoed

Het erfgoed van horizontaal transport, zoals spoorwegen, zeilschepen, oldtimers en de bruine vloot heeft zich al lang mogen verheugen in een grote en brede belangstelling. Het verticale transport is altijd wat stiefmoederlijk bedeeld. Daar begint verandering in te komen.

Sinds 2006 is een enthousiaste groep industrieel-archeologen bezig met het kranenerfgoed in Nederland. Het was oorspronkelijk een werkgroep binnen de vereniging Bouwen met Staal. Zij was sinds die tijd bezig is met de inventarisatie van de in Nederland aanwezige, gebruikte én gefabriceerde kranen. Daarnaast was de werkgroep betrokken bij uiteenlopende herbestemmings- of restauratieprojecten van historische hijswerktuigen. Zo leverde men vanuit de werkgroep kennis voor de restauratie van de scheepsbouwkraan van De Schelde en van de NDSM, die ieder een eigen herbestemming hebben gekregen.

Door de werkgroep is in 2015 de Nederlandse Stichting Erfgoed Kranen, NedSEK, opgericht. Het bestuur van de stichting NedSEK bestaat uit Jur Kingma voorzitter, Gerard Jacobs secretaris, Helmig Kleerebezem penningmeester en Ed Schulte, Giel van Hooff bestuursleden.

Extra aandacht voor de hijskranen is geen overbodige luxe. De noeste, soms ook verroeste, werkers die tillen en hijsen, leiden een wisselvallig bestaan. Enkele, zoals havenkranen, zijn opvallend aanwezig in de openbare ruimte. Maar een groot deel is veel minder zichtbaar: van wandkraantjes in een fabriek tot een windas in een oud pakhuis. Een reden voor de stiefmoederlijke aandacht binnen de monumentenzorg, is het gebrek aan (technische) kennis.

Goede voorlichting is bij deze categorie belangrijk. Gelukkig groeien de kennis én aandacht voor het kranenerfgoed. NedSEK stelt zich tot doel het verzamelen en behouden van kennis over het historische kranen erfgoed. Deze kennis is beschikbaar via een actuele website. NedSEK adviseert organisaties die bezig zijn met behoud en restauraties van kranen erfgoed en verspreidt relevante kennis door middel van publicaties.

In samenwerking met de Federatie Industrieel Erfgoed Nederland, het Maritiem Museum Rotterdam en het Museum aan de Stroom MAS in Antwerpen worden door NedSEK dit jaar twee congressen georganiseerd.

Op vrijdag 13 november wordt in Antwerpen een internationaal congres georganiseerd over de thema’s restauratie en hergebruik van historische kranen, opleiding van bedienend personeel van historische hijswerktuigen en wat we kunnen leren van het bouwen van replica’s.

Op vrijdag 27 november wordt in Rotterdam een congres gehouden over de plaats / het belang van het verticaal transport in de techniek- en industriegeschiedenis.

Op de website van FIEN http://www.industrieel-erfgoed.nl  wordt het Programma gepubliceerd.

Verder bereidt NedSEK enige publicaties voor.

Geïnteresseerden kunnen met vragen en suggesties terecht op www.kranenprojekt.nl  

Ook zijn donateurs welkom om ons werk te ondersteunen. Zij kunnen contact opnemen met de penningmeester van NedSEK.

Contact: Secretaris gjacobs2@wxs.nl. Molenkrochtlaan 7, 1861 LC Bergen (NH) Tel: 0653 768 896

Penningmeester helmigkl@gmail.com Bankrekening no NL53ABNA0620094222