Nabestaanden krijgen vaak minder pensioen dan verwacht

Na het overlijden van een partner blijkt het nabestaandenpensioen soms veel lager dan verwacht. Alsof ze nog niet genoeg aan hun hoofd hebben komen weduwen en weduwnaars daardoor ook nog eens in de financiële problemen. Vooral vrouwen wacht een inkomensval, die soms vrij pittig kan zijn.

Veranderende regelingen leiden tot verwarring bij mensen die een geliefde zijn verloren, omdat zij niet precies weten hoe die complexe nabestaandenpensioenen in elkaar zitten. Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt (CDA) verdiepte zich de afgelopen tijd in de materie en sprak met weduwen en weduwnaars met geldzorgen. Vandaag lanceert hij een initiatiefnota. 

Het nabestaandenpensioen bestaat uit een aantal onderdelen: de Algemene Nabestaandenwet ANW (een volksverzekering), een uitkering van het pensioenfonds en eventuele aanvullende verzekeringen. We geven je zo een rekenvoorbeeld. 

Regels zijn anders geworden

Het is belangrijk om te weten dat bij elk onderdeel de afgelopen dertig jaar het nodige veranderd is. Zo krijgen sinds 1996 alleen nabestaanden met kinderen onder de 18 jaar of deels arbeidsongeschikte nabestaanden een uitkering. Wie zelf meer verdient dan het sociale minimum wordt bovendien gekort. 

Daarbij hebben pensioenfondsen de manier waarop zij nabestaandenpensioen opbouwen en uitkeren veranderd, signaleert Omtzigt. Voorheen gebeurde dat op 'opbouwbasis', terwijl dat nu vaak op 'risicobasis' gaat.

Recht op uitkering kwijtraken

In de eerste variant krijgen nabestaanden sowieso een pensioenuitkering. In de tweede variant krijgen nabestaanden alleen geld als de partner voor het pensioen overlijdt en nog in dienst is bij dezelfde werkgever. 

Vooral als je van baan wisselt kun je veel recht op nabestaandenpensioen kwijtraken, zegt Omtzigt tegen RTL Z. "Het kan zo de helft of twee derde van je pensioen schelen." 

Je komt er pas achter als je partner al dood is

Dat gebeurt bijvoorbeeld als je nieuwe pensioenfonds het nabestaandenpensioen op risicobasis berekent. "Daar kom je vaak pas achter op het moment dat je partner overleden is", aldus Omtzigt, die pleit voor een uniforme regelingen bij alle pensioenfondsen. Vooral vrouwen zijn de dupe. Zij zijn gemiddeld jonger dan hun mannelijke partner als ze trouwen en leven langer. Om die reden zijn er meer weduwen dan weduwnaars. 

Wat is het nabestaandenpensioen? 

Het nabestaandenpensioen is ooit ingevoerd omdat de man vroeger vaak kostwinner was in een gezin. Als hij onverwachts zou overlijden, zou het gezin financieel nooit voldoende kunnen opbrengen.

Inmiddels zijn die kostwinnersgezinnen een uitzondering, maar juist bij gezinnen waarbij beide partners parttime werken, of gezinnen waarbij het hoogste inkomen wegvalt, komen de financiële gevolgen dan hard aan. Veel kosten voor eenoudergezinnen zijn namelijk even hoog als voor tweeoudergezinnen en andere meerpersoonshuishoudens.

Bron: RTL Z