"Hoop, lef en trots", een hoofdlijnenakkoord

HZC ziet plussen en minnen, kortere WW-duur onaanvaardbaar

Deze week hebben PVV, VVD, NSC en BBB een akkoord op hoofdlijnen gepresenteerd. HZC zet de plussen en minnen voor leden op een rijtje. En maakt zich zorgen over de aangekondigde hervorming van de WW.

HZC geeft nooit een stemadvies en onthoudt zich ook van commentaar op het hoofdlijnenakkoord als geheel: onze leden kunnen zelf heel goed een afweging maken welke partij en welk kabinet het beste bij ze past. Maar als belangenbehartiger zetten we wel op een rij wat maatregelen op het gebied van werk en inkomen voor onze leden betekenen.

WW-hervorming

“Geschrokken ben ik van de aangekondigde WW-hervorming”, zegt HZC-directeur Chris van Veldhuizen. “Vooral ook omdat partijen kennelijk nog geen helder beeld hebben wat ze nu precies willen. In de budgettaire toelichting staat dat het kan via langere opzegtermijnen, dat is op zich positief voor werknemers. Deze langere opzegtermijnen zouden gecombineerd moeten worden met een poortwachterstoets WW door het UWV: voor ons is nog volstrekt onduidelijk wat hiermee bedoeld wordt en welke consequenties het heeft. Maar als alternatief is een verkorting van de WW-duur naar 18 maanden geschetst. Na de eerdere verkorting van 38 maanden naar 24 maanden is deze verdere verslechtering volstrekt onaanvaardbaar voor HZC.”

Middeninkomens

In het akkoord is een heel pakket aan maatregelen opgenomen voor middeninkomens. “Eerlijk is eerlijk: vaak wordt in verkiezingsprogramma’s gesproken over de middeninkomens, zelden zie je daar iets van terug in een definitief regeerakkoord. Terwijl we wel constateren dat middeninkomens bij een inkomensverhoging meer dan 90% kwijt zijn aan belastingen en lagere toeslagen,” zegt Van Veldhuizen. “Nu wordt het wel waargemaakt door zowel voor de korte als voor de lange termijn een stevig maatregelenpakket op te nemen. Op korte termijn krijgen middeninkomens door een derde belastingschijf, een hoger kindgebonden budget en een hogere huurtoeslag meer loon naar werken. Dit in combinatie met vanaf 2027 een lager eigen risico in de zorg en lagere energiebelastingen, die voor alle inkomensgroepen voordeel bieden. Voor de langere termijn wordt een hervorming van het toeslagen- en belastingstelsel voorzien, waar we ook in de SER al voor gepleit hebben.”

Bouw & Infra en stikstof

Chris van Veldhuizen ziet het hoofdlijnenakkoord hier op twee gedachten hinken. Net als het huidige demissionaire kabinet willen de formerende partijen 100.000 woningen per jaar bouwen. Ook onderkennen ze de grote onderhoudsopgave in de infra en willen ze 17 gepauzeerde infraprojecten weer aanpakken. “Deze keuzes worden ook nog voorzien van middelen, € 1 miljard per jaar voor de woningbouw, € 0,5 miljard per jaar voor de infra. Een goede zaak voor onze leden,” zo zegt de HZC-directeur, “Maar ze geven wel meteen een winstwaarschuwing: naast financiële middelen moet er ook voldoende personeel en vergunningsruimte zijn. En daar zit de crux: op stikstofbeleid willen de partijen dat Europa meer ruimte geeft en dat er andere, betere meetmethodes komen. Beiden kosten veel tijd, tijd die we niet hebben om de opdrachtenstroom gaande te houden.” Daarbij komt dat afgesproken wordt dat er geen verplichte krimp van de veestapel komt en dat stikstofruimte die vrijwillig beschikbaar komt eerst gebruikt moet worden om de zogeheten PAS-melders te legaliseren. “Voor de korte termijn houd ik daarom mijn hart vast”, aldus Van Veldhuizen.

Andere onderwerpen werk en inkomen

Chris heeft veel onderwerpen de revue zien passeren. “Om nog maar een greep te doen: de WW-premie voor werknemers met een tijdelijk contract wordt verhoogd als onderdeel van het streven om tot meer vaste contracten te komen. Meermalen wordt het oplossen van netcongestie genoemd: dat betekent ook werk voor onze leden. Maar hoe, dat moet nog wel uitgewerkt worden. En voor de landbouw, maar ook fijn voor het loonwerk: de rode diesel die weer terugkomt. Tenslotte als opvallend punt: waar de meeste formerende partijen kanttekeningen hadden bij het pensioenakkoord, is daar niets over terug te vinden.” Van Veldhuizen geeft aan dat hij daar wel blij mee is: de pensioenfondsen zijn al ver op weg om over te gaan naar het nieuwe stelsel, waar HZC ook voordelen als meer ruimte voor indexatie in ziet. Het geheel overziende, ziet hij vooral dat veel punten nog uitgewerkt moeten worden. “En daar is dan meteen weer een belangrijke rol voor HZC en andere vakbonden”, zo besluit de HZC-directeur, “Aanjagen van de politiek bij het realiseren van de plussen, ze voorzien van goede argumenten en alternatieven om de minnen te voorkomen!”