Deskundigen waarschuwen na dodelijk ongeval: 'Werken bij veegwagen levensgevaarlijk'

Slecht zicht, krappe werkruimte, tijdsdruk, langsrazend verkeer. Werken rondom veegwagens is levensgevaarlijk, zeggen deskundigen naar aanleiding van het dodelijke ongeluk vorige week. “Het werk lijkt simpel, maar is het niet.”

Schrik, verslagenheid, verdriet. Het ongeluk waarbij twee wegwerkers van de Vordense wegenbouwer Dostal onder een veegwegen terecht kwamen – en een van hen zelfs overleed – maakte vorige week veel emoties los. Zo ook bij Henk Vreeswijk, voorzitter van Vakgroep Specialistische Wegenbouw. Hij schrok zich naar eigen zeggen rot toen hij het nieuws vorige week op de radio hoorde. “Ik ben meteen gaan bellen over wat er aan de hand was, maar daar was nog niets over bekend.”

Geen duidelijkheid

Nog steeds bestaat over de toedracht van het ongeluk geen duidelijkheid. Volgens ooggetuigen reed de wagen achteruit en werd de chauffeur verblind door het licht van het verkeer. Maar wat er precies gebeurd is, is nog gissen. “Dat vind ik niet netjes om te doen”, zegt Vreeswijk.

Het ongeluk op de A1 bij Holten maakt duidelijk hoe gevaarlijk werken rondom veegwagens kan zijn. Het slechte zicht in het donker, langsrijdende auto’s die wegwerkers kunnen verblinden en richtlijnen die niet bij wet verplicht zijn; ze maken het werk bijzonder risicovol, stellen deskundigen.

Krap vak, donker, slecht zicht

“Het werkt lijkt misschien simpel, maar is het niet”, zegt René van der Steen, voorzitter van vakvereniging Het Zwarte Corps. “In een krap vak moeten chauffeurs de veegwagens manoeuvreren. En daarbij moeten ze heel vaak achteruit rijden”, legt hij uit. “En dan werken ze ook nog eens vaak in het donker, met slecht zicht.”

Ook tijdsdruk zorgt voor gevaarlijke situaties, weet Van der Steen. “Het werk moet snel af, de weg mag niet te lang afgesloten zijn. Veel mensen zijn tegelijk in het vak bezig. Het werk wordt ‘effe gauw’ gedaan en dan wordt er niet meer opgelet.”

Genoeg veiligheidsmaatregelen

Op zich zijn er genoeg veiligheidsmaatregelen die ervoor moeten zorgen dat er geen ongelukken gebeuren. Zwaailichten, ingebouwde camera’s, spiegels, geluidssignalen bij achteruitrijden. Ook krijgen de chauffeurs meestal een interne opleiding en hebben wegwerkers signaalkleding aan.

Er zijn richtlijnen – CROW 96a en b – die ervoor moeten zorgen dat het werk zo veilig mogelijk gebeurt, vult Marcel van Vliet, opleider van de cursus Veilig Werken Langs de Weg (DON Opleidingen), aan. Maar probleem is dat deze niet vastgelegd zijn in de wet en dus is het niet verplicht om volgens deze regels te werken.

Veiligheidsplan

Van Vliet: “De opdrachtgever en de aannemer bepalen vaak samen hoe ze de werkzaamheden aanpakken. Ze stellen een veiligheidsplan op en maken een risicoanalyse. Als dat goed gebeurt, en ze zich aan de richtlijnen houden, zouden ongelukken voorkomen moeten kunnen worden. Maar of dat overal het geval is, dat is de vraag.”

Volgens Vreeswijk worden de richtlijnen in de meeste gevallen wel nageleefd. Wel ziet hij dat de ruimte waarin de wegwerkers moeten werken, steeds krapper wordt. “Langs de snelweg valt het nog mee, vooral op provinciale wegen is dit een probleem. Daar zijn de wegen een stuk smaller. Soms moet er op het stukje weg dat is afgezet, ook nog een bus doorheen. Dat is levensgevaarlijk.”

Vaker ongelukken

De voorzitter ziet ‘helaas’ steeds vaker ongelukken met veegwagens in het nieuws komen. Hij is ervan overtuigd dat de veiligheid verbeterd moet worden. Maar hoe? “Daar heb ik niet direct de oplossing voor.”

Van der Steen denkt dat een veiligheidsman bij wegwerkzaamheden veel kan oplossen. Iemand die overzicht over het hele werkvak heeft en puur en alleen let op de veiligheid.

‘Een paar extra ogen nodig’

“Een paar extra ogen kunnen enorm veel betekenen”, denkt Van der Steen. “Nu heeft iedereen zijn eigen taak en is daarmee bezig, maar niemand heeft het overzicht. Er is natuurlijk wel een uitvoerder, maar die kan niet alleen letten op de veiligheid. Ik denk dat je met een veiligheidsman veel ongelukken kunt voorkomen.”

Een andere oplossing zou kunnen zijn om het werk niet meer in de avonduren doen, maar overdag, aldus Van der Steen. “Er is ‘s avonds natuurlijk wel goede wegverlichting en signalering aanwezig, maar overdag zie je gewoon veel meer.”

Zwaailicht

Volgens Van Vliet zou het een stuk beter werken als het zwaailicht op de veegwagen ook binnen het werkvlak aan mogen staan. “Daar is veel discussie over”, vertelt hij. “Nu mogen de zwaailichten alleen aan als de wagens over de weg rijden, maar niet in het vak waar de werkzaamheden plaatsvinden. Dat is omdat auto’s anders teveel afgeleid kunnen worden. Dat is goed voor het autoverkeer, maar voor de wegwerkers zou het veel beter zijn als de zwaailichten wél aan zouden staan.”

Van der Steen is er echter niet van overtuigd of dat de beste oplossing is. “Teveel lichten en teveel geluidssignalen kunnen ook verwarrend werken”, stelt hij.

‘Veiligheidsman: laat die er nu komen’

De voorzitter van Het Zwarte Corps hoopt dat snel duidelijk wordt wat de oorzaak is van het ongeluk vorige week op de A1. “Het is hard nodig dat de veiligheid verbeterd. Daarom is het, ondanks het tragische ongeval, goed dat er nu weer aandacht voor is. Al eerder heb ik voor een veiligheidsman gepleit. Nu moet het er echt van komen.”

Bron: Cobouw