Geschreven op: 4 april 2017
Laatst bijgewerkt: 26 juni 2024
Uw werkgever wil u andere werktijden opleggen. Kan dat zomaar?
Als vakvereniging krijgen wij regelmatig van onze leden de vraag of hun werkgever zomaar hun werktijden mag aanpassen. ‘Zomaar’ kan dat zeker niet, zoals hieronder aangegeven. Als uw werkgever een wijziging in uw werktijden of werkdagen wil aanbrengen, waar u het niet mee eens bent, moet u niet direct instemmen.
Uw arbeidsovereenkomst
Het advies is om eerst in uw arbeidsovereenkomst te kijken wat daarin staat over het eenzijdig wijzigen van de arbeidsvoorwaarden door de werkgever. Als er in uw arbeidsovereenkomst een zogenaamd ‘wijzigingsbeding’ staat, dan betekent dit dat uw werkgever de werktijden zonder uw toestemming mag wijzigen, als er sprake is van een zwaarwegend bedrijfsbelang. Een zwaarwegend bedrijfsbelang kan een bedrijfseconomische, technische of organisatorische reden zijn. Alleen als de belangen van werkgever zwaarder wegen dan uw belang, mag de werkgever de werktijden aanpassen.
Als er in uw arbeidsovereenkomst geen wijzigingsbeding staat, dan mag de werkgever onder bepaalde omstandigheden toch uw werktijden wijzigen. De wijziging van de werktijden moet voor de werkgever noodzakelijk zijn, omdat de omstandigheden op het werk zijn veranderd. Denk hierbij bijvoorbeeld aan openingstijden, die veranderd zijn. Of u heeft een andere functie gekregen, waarvoor andere werktijden gelden. Uw werkgever moet dan wel een redelijk voorstel aan u doen, waarbij naar alle omstandigheden moet worden gekeken. Uw belang om uw werktijden te behouden, wordt afgewogen tegen het belang van uw werkgever om tot wijziging van de werktijden over te gaan. In principe moet u in onderling overleg met uw werkgever hier uitkomen. Als u er met uw werkgever niet uitkomt, kan mediation een oplossing bieden. In het uiterste geval kan aan de rechter voorgelegd worden of de wijziging van uw werktijden wel redelijk is.
Cao
Als er op uw dienstbetrekking een cao van toepassing is, moet u kijken wat daarin staat over het wijzigen van werktijden door de werkgever.
Als er in de cao een bepaling is opgenomen, waarin staat dat de werktijden gewijzigd kunnen worden, moet u in principe met de wijziging van de werktijden akkoord gaan. Deze bepaling geldt als dit naar ‘redelijkheid en billijkheid’ aanvaardbaar is. De aanpassing is in ieder geval aanvaardbaar, wanneer er sprake is van gewijzigde wetgeving en niet leidt tot ingrijpende wijzigingen voor u.
Mondelinge afspraken
Mondelinge afspraken over werktijden zijn in principe ook geldig. Probleem is wel dat als de werkgever ontkent dat die afspraken gemaakt zijn,
het lastiger is om aan te tonen dat deze afspraken daadwerkelijk gemaakt zijn. Het is dus verstandig om afspraken over werktijden of andere arbeidsvoorwaarden altijd schriftelijk vast te leggen.
Arbeidstijdenwet
Als er niets is vastgelegd of afgesproken over uw werktijden, dan geldt de standaardregeling van de Arbeidstijdenwet. Hierin is bijvoorbeeld bepaald wat de maximumwerktijden en de minimumrusttijden zijn en op welke tijdstippen niet zonder meer mag worden gewerkt.
In de Arbeidstijdenwet staat onder meer dat de werkgever, voor zover dat redelijkerwijs van hem kan worden gevraagd, bij het bepalen van
de werktijden rekening moet houden met de persoonlijke omstandigheden van de werknemer. Dit kan betekenen dat een werknemer op een
vaste vrije dag per week aanspraak kan maken, als de persoonlijke omstandigheden daartoe voldoende redenen geven en de mogelijkheden
van de werkgever dit toelaten, gezien de huidige personeelsbezetting. En als uit een onderzoek van de ARBO-dienst blijkt dat de werknemer gezondheidsproblemen ondervindt door het werken in bijvoorbeeld nachtdiensten, dan is de werkgever in principe verplicht om de werknemer niet meer in nachtdiensten te laten werken, maar op andere tijden.
Aanpassing werktijden op eigen verzoek
Sinds 1 januari 2016 geldt de Wet flexibel werken. In deze wet is bepaald dat u uw werkgever om aanpassing van uw werktijden kunt verzoeken.
U dient dan wel ten minste 26 weken bij uw werkgever in dienst te zijn. Het verzoek moet minimaal 2 maanden voor de datum dat u op
andere werktijden wilt werken ingediend worden. In uw verzoek geeft u aan per welke datum en op welke werktijden u wilt gaan werken. De werkgever kan dit verzoek om aanpassing van uw werktijden alleen weigeren, als er een zwaarwegend bedrijfsbelang is.
Heeft u naar aanleiding van dit artikel vragen?
Neem contact op met de HZC-Servicedesk via (030) 600 60 70 om stuur een mail naar
Se*********@hz*.nl
.
Door: Anika Stuyt, Juridisch medewerkster