Verkiezingen: Wat zijn de plannen voor inkomen, belasting en uitgavenzekerheid?

Belastingstelsel

De meeste partijen pleiten voor minder lasten op arbeid en een vereenvoudiging van het belasting- en toeslagenstelsel. Duidelijk is dat de aanvliegroute verschilt per partij. En dat er duidelijke verschillen zitten in hoe men aankijkt tegen inkomen en middeninkomens specifiek. Veel partijen zijn niet duidelijk hoe ze het stelsel willen vereenvoudigen en of en hoe dat gefinancierd moet worden. Er lijkt overeenstemming dat de belasting op arbeid te hoog is, maar bij de ene partij vindt verschuiving naar kapitaal, ondernemers of vervuiling plaats, terwijl bij andere partijen er vooral gesproken wordt over bezuinigen op de overheid. Zo stelt GL-PvdA voor dat inkomen uit werk minder belast zou moeten zijn dan inkomen uit vermogen. Hoe ze dit verder willen invullen is onduidelijk. Concreet stellen ze wel een miljonairsbelasting voor, waarbij verdere invulling onduidelijk blijft. De VVD wil ook de lasten op arbeid verlagen, de lasten op ondernemers en vermogens verlagen en wil een kleinere overheid. Hierbij ontbreekt het aan plannen en keuzes waar er dan op bezuinigt zou moeten worden, behalve minder regels. Voor de vrijheidsbijdrage die het CDA voorstelt om de defensienorm te dekken blijft ook nog onduidelijk hoe die neerslaat.

Hypotheekrenteaftrek en wonen

Veel partijen spreken zich uit over fiscale korting en aftrekmogelijkheden. Behalve een aantal rechtse partijen zijn de meeste politieke partijen het erover eens dat er iets moet gebeuren rondom de hypotheekrenteaftrek. Het gebrek aan concrete ideeën hoe dit in te vullen is overduidelijk. Ook mist er bij elke partij een verband met andere vraagstukken als eigenwoningforfait, huiswaarde, hypotheekschuld, OZB en hoe dit alles uitwerkt voor huishoudens. Het wordt enkel in verband getrokken met huizenprijs en beschikbaarheid.

Er gaan veel andere plannen rond over woningen. In het algemeen willen alle partijen meer huizen, maar hoe dat dan ingevuld moet worden wordt sterk in verschilt. Er lijkt weinig geleerd van bewegingen uit het verleden. Zo grijpt JA21 terug naar de verhuurdersheffing, terwijl GL-PvdA kijkt naar huurbeperkingen. Na jaren van weinig tot geen regie vanuit de overheid op woningbouw willen nu een aantal partijen meer overheidsregie, terwijl de VVD vasthoudt aan minder overheid en meer markt en minder regels. D66 en JA21 willen ook vastgoed verhuur in box3 minder belasten. VVD wil naar analogie van de jubelton de leenruimte voor starters vergroten. Positief is dat sommige partijen proberen met meer een visie te komen. Maar men geeft nog weinig invulling aan mogelijke herverdelingseffecten of lastenstijgingen.

Onroerendezaakbelasting

Vanuit de VCP bezien is het een interessante ontwikkeling dat een aantal partijen ook nadrukkelijk begint te kijken naar de lasten op gemeentelijk niveau. Zo kijken VVD en CDA naar begrenzen van OZB. Tegelijk hebben deze partijen geen heldere oplossing rondom de financiële problemen van gemeenten.

Positie VCP

In aanloop naar het opstellen van de verkiezingsprogramma’s heeft de VCP haar inbreng aan politieke partijen gegeven. Lees hier het volledige positon paper van de VCP voor de verkiezingsprogramma’s.

Veel partijen blijven nog weinig concreet over maatregelen op gebied van inkomen en lasten. Wanneer de doorrekeningen van het CPB daar meer inzicht in geven dan zullen wij daarover indien mogelijk een update geven.

Bron: VCP